Patron

Piotr Michałowski– malarz, społecznik, działacz, artysta.

Żył w epoce romantyzmu. Był człowiekiem wszechstronnie wykształconym. Studiował nauki matematyczno-przyrodnicze, ekonomiczne i humanistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz na uniwersytecie w Getyndze. Pracował w Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu w Warszawie.

Po powstaniu listopadowym, podczas którego zajmował się nadzorem produkcji broni i amunicji, wyjechał do Paryża. Tam poznał malarstwo najlepszych mistrzów hiszpańskich, flamandzkich i holenderskich. Po powrocie do Polski, zamieszkał w Krzysztoforzycach. W tym czasie był prezesem Rady Administracyjnej miasta Krakowa. Ufundował również Zakład Św. Józefa dla Osieroconych Chłopców w Krakowie.

Był znakomitym malarzem koni, scen batalistycznych oraz portretów. Tworzył też sceny rodzajowe z życia wsi. Wiele kompozycji poświęcił epopei napoleońskiej, postaci cesarza Napoleona i dziejom oręża polskiego. Jego obrazy odznaczają się dużą ekspresją, znakomitą kolorystyką, doskonałym rysunkiem i szkicową fakturą malarską. Jego obrazami zachwycał się Pablo Picasso, kiedy odwiedził Muzeum Narodowe podczas swojego pobytu w Warszawie.

Został pochowany na krakowskim Cmentarzu Rakowickim.

Przez cały wiek XIX był niemal zupełnie nieznany. Odkryciem i zaskoczeniem stał się pierwszy wielki pokaz jego dzieł w czasie polskiej Wystawy Krajowej we Lwowie w 1894 r. W XX w. uznano go za jedynego polskiego malarza europejskiego formatu.

W roku 1989 został wybrany patronem naszej szkoły. Chcemy być jak On: wszechstronnie wykształceni, mający swoje pasje, odpowiedzialni za swoich bliskich, ale i biorący żywy udział w życiu miasta i kraju.

Kalendarium

1800
2 lipca urodził się w Krakowie Piotr Michałowski, syn Józefa i Tekli z Morsztynów.

1809
Dziewięcioletni Piotr Michałowski przeżywa wkroczenie do Krakowa wojsk Księstwa Warszawskiego z ks. Józefem Poniatowskim na czele. W domu jego stryjecznej babki kwateruje gen. Jan Henryk Dąbrowski.

Józef Michałowski obejmuje administrację salin w Wieliczce.

1812
Pierwsza datowana praca Piotra Michałowskiego: Zaprzęg artylerii.

1814
Piotr Michałowski składa egzamin dojrzałości i rozpoczyna studia przyrodnicze i matematyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim.

1815
Na wieść o powrocie Napoleona z Elby Piotr marzy o wstąpieniu do wojska i udziale w walce.

1816
Hipotetyczny początek nauki rysunku u Józefa Brodowskiego. Józef Michałowski zostaje senatorem Rzeczypospolitej Krakowskiej.

1817
Wizerunek Piotra Michałowskiego przy sztalugach rysowany przez Józefa Brodowskiego (datowany 22 stycznia). Listopad 1817 – lipiec 1818 nauka malarstwa u Franciszka Lampiego.

1818
Podróż do Wiednia, kontakt z tamtejszymi zbiorami sztuki. Piotr studiuje matematykę z myślą o poświeceniu się karierze wojskowej, choć stosunki w armii Królestwa Polskiego napawają go odrazą.

1819
Ukazuje się rycina przedstawiająca portret Tadeusza Kościuszki i wnętrze katedry krakowskiej według rysunków Piotra Michałowskiego. We wrześniu i październiku Piotr odbywa pierwszą podróż do Warszawy; bardzo krytycznie ocenia tamtejszą wystawę malarstwa.

1821
Piotr wyrusza przez Tomaszów, Wrocław, Drezno i Lipsk do Getyngi, dokąd przybywa 6 maja. Na miejscu raz jeszcze zmienia kierunek studiów, poświęcając się prawu i naukom politycznym.

1822
Pobyt w Getyndze, bliskie kontakty z czołowymi przedstawicielami szkoły historycznej w teorii prawa oraz równie wybitnymi historykami. Piotr Michałowski przyswaja sobie podstawy światopoglądu romantycznego. Wyjazdy do Hanoweru i Eilsen; Piotr rysuje kawalerzystów hanowerskich.

1823
Powrót Piotra do Krakowa (17 września). Pod koniec roku Piotr obejmuje niepłatne stanowisko w Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu w Warszawie. Powstaje szkicownik zawierający liczne karykatury (Muzeum Narodowe w Warszawie).

1824
Praca w Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu. W czasie pobytu w Tomaszowie Piotr oddaje się twórczości malarskiej, zachęcany przez szwagra, Antoniego Ostrowskiego. Powstaje olejny portret tego ostatniego oraz rysunki i akwarele przedstawiające kawalerzystów.

1825
W drugiej połowie roku Piotr odbywa podróż do Szwajcarii, Włoch i Austrii w towarzystwie Władysława Ostrowskiego i muzyka Teichmanna. Zachwyca się krajobrazami alpejskimi, które kojarzą mu się z poezją Byrona. Po powrocie przedkłada ks. Ksaweremu Druckiemu-Lubeckiemu, ministrowi skarbu, raport na temat przemysłu ciężkiego w Styrii.

1826
14 stycznia Piotr Michałowski uzyskuje etat w Komisji z pensją 6000 zł rocznie. Na wiosnę obejmuje przewodnictwo komisji kontrolującej państwowe zakłady przemysłu ciężkiego, która ujawnia liczne zaniedbania i nadużycia. Powstaje zespół rysunków i akwarel.

1827
26 czerwca Piotr zostaje mianowany radcą górniczym i naczelnikiem Wydziału Hutniczego, z pensją 12 000 zł rocznie oraz dodatkiem 10 000 zł na koszty podróży służbowych.

1828
24 stycznia umiera matka Piotra. Wkrótce potem Piotr odbywa podróż do Niemiec, Francji i Anglii. Dekoracja orderem Św. Stanisława III klasy.

1830
Piotr odbywa podróż służbową do Czech i Francji, gdzie gruntownie zapoznaje się z funkcjonowaniem zakładów górniczych i hutniczych. W lipcu podczas pobytu wraz ze swym zastępcą, Leonem Sapiehą, w Paryżu jest świadkiem wydarzeń rewolucyjnych. Po powrocie opracowuje fachowy raport dla ministerstwa.

Pod koniec roku bliskie Piotrowi osoby aktywnie angażują się po stronie powstania listopadowego: Władysław Ostrowski jako marszałek sejmu, a Antoni Ostrowski jako komendant Gwardii Narodowej w Warszawie.

1831
W styczniu Piotr Michałowski zostaje oddany do dyspozycji Komisji Rządowej Wojny w celu zorganizowania produkcji broni dla armii powstańczej.

W lutym zawiera małżeństwo z Julią Ostrowską. Ukazuje się broszura – paszkwil na działalność Piotra w zarządzie przemysłu państwowego, autorstwa rachmistrza górniczego J. Gredlera (Uwagi nad urzędowaniem P. Piotra Michałowskiego).

Po upadku powstania Piotr Michałowski składa dymisję i wyjeżdża do Krakowa.

1832
Pobyt w Podgórzu pod Krakowem.

W styczniu powstaje większość rysunków w szkicowniku w Muzeum Narodowym w Warszawie.

2 marca Piotr wyjeżdża wraz z Antonim Ostrowskim do Francji. Początkowo osiada wraz z nim w Fontainebleau, ale wkrótce przenosi się do Paryża i podejmuje naukę u Nicolas-Toussainta Charleta. W lecie rysują się perspektywy kariery artystycznej.

Urodził się syn Piotra i Julii Michałowskich, Stanisław.

1833
Pojawiają się przekazy na temat paryskiego powodzenia akwarel Piotra Michałowskiego, który przenosi się do własnej pracowni przy rue du Cherche Midi.

Przyjazd do Paryża Julii Michałowskiej.

1834
Intensywna, wszechstronna praca artystyczna, przerywana okresami bezczynności; współpraca z marszandami: Giroux, Durand-Ruelem i Mlle Naudet; przygotowania do wydania albumu litografii. Urodził się drugi syn Piotra i Julii Michałowskich, Juliusz.

1835
Czerwiec – podróż do Anglii, połowa września – powrót do Krakowa na życzenie chorego ojca, Józefa Michałowskiego.

Piotr urządza sobie pracownię w pałacu Wielopolskich.

1836
Praca malarska w Krakowie; sygnowany i datowany obraz Błękitni huzarzy.

Wzmianka o Michałowskim w książce Atanazego Raczyńskiego o sztuce niemieckiej.

1837
Piotr nadal pracuje na serią Błękitnych huzarów i podtrzymuje kontakty ze swymi paryskimi marszandami; w sprzedaży prac pomagają mu teść i jego brat Władysław, mieszkający w Grazu. Umiera Józef Michałowski. Piotr z rodziną przenosi się do Krzysztoforzyc; budowa „malarni” przy tamtejszym dworze. Urodziła się córka Piotra i Julii Michałowskich, Celina, późniejsza niepokalanka i autorka biografii ojca.

1838
Podróż Piotra Michałowskiego do Wiednia, fascynacja Velázquezem.

1840
Ponowna podróż do Wiednia. Michałowscy przenoszą się do Bolestraszyc, majątku rodziny Julii pod Przemyślem. Biogram Piotra Michałowskiego w słowniku artystów G.K. Naglera. Początki starań Antoniego Ostrowskiego o uzyskanie dla zięcia zamówienia na pomnik Napoleona w Paryżu, na podstawie statuetki wykonanej przez Piotra w czasie pobytu we Francji.

1841
Paryski odlewnik Debraux d’Anglure wykonuje serię brązowych odlewów według gipsowej rzeźby Napoleon na koniu autorstwa Piotra Michałowskiego.

1843
Śmierć siedmioletniej córeczki Piotra i Julii Michałowskich. Podróż Piotra do Wiednia.

1844
Czerwiec – podróż Piotra Michałowskiego do Francji. Początki choroby serca, kuracja w Karlsbadzie.

1845
Wyjazd Michałowskich do Les Madères we Francji, gdzie mieszkał Antoni Ostrowski z rodziną. Piotr wystawia swe prace w Galerii Léopol w Paryżu. We wrześniu wraca do kraju, pozostawiając rodzinę w Les Madères; w grudniu, na wieść o śmierci Antoniego Ostrowskiego, ponownie wyjeżdża do Francji.

1846
Piotr Michałowski rozważa możliwość pozostania we Francji na dłużej i poświęcenia się malarstwu. Dalszy ciąg starań rodziny o uzyskanie zamówienia na pomnik Napoleona. W maju i czerwcu Piotr zwiedza Belgię i Holandię, przed końcem czerwca wraca do Krakowa. Powstaje największe płótno Piotra Michałowskiego Napoleon na Beniszarze.

1847
Czerwiec – przyjazd Piotra Michałowskiego do Paryża; wrzesień – powrót do kraju przez Brukselę, Kolonię, Berlin, Wrocław, Gliwice i Mysłowice (ówcześnie końcowa stacja kolei żelaznej). Plany studiów malarskich w galeriach Wiednia i Berlina oraz osiedlenia się na dłużej w Paryżu.

1848
Druga połowa stycznia – kolejna podróż do Francji. Kwiecień – powrót rodziny Michałowskich do Krakowa na wieść o wydarzeniach Wiosny Ludów. Piotr bierze udział w pracach nad projektem uwłaszczenia i w pertraktacjach z austriackim komendantem Krakowa, gen. Franzem Schlickiem. 15 października Piotr zostaje mianowany prezesem Rady Administracyjnej Okręgu Krakowskiego. Urodziła się córka Piotra i Julii Michałowskich, Maria, późniejsza Łempicka.

1849
Z inicjatywy Piotra powstaje zakład opiekuńczy dla sierot w Krakowie; przeznacza na jego potrzeby swe zarobki oraz 9000 zł uzyskanych ze sprzedaży na wencie w Krakowie czterech akwarel.

1850
Piotr Michałowski bierze udział w akcji pomocy dla pogorzelców po wielkim pożarze Krakowa.

1851

Piotr, jako przedstawiciel władz lokalnych, wita w Krakowie cesarza Franciszka Józefa i szkicuje piórkiem jego portret konny.

1853
28 lutego Piotr zostaje wybrany prezesem Towarzystwa Rolniczego w Krakowie. 19 maja władze austriackie rozwiązują Radę Administracyjną. Dwie prace Piotra pokazane na wystawie w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie.

1854
Piotr Michałowski odmawia objęcia prezesury Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie. Wynajęcie pracowni w klasztorze Karmelitów na Piasku.

Gwałtowne pogorszenie się stanu zdrowia.

1855
Kolejne nawroty choroby. Ostatnie prace: akwarela Wypadek w podróży i rysunek W karocy.

9 czerwca Piotr Michałowski umiera w Krzysztoforzycach.